εργολαβία ή σύμβαση μίσθωσης έργου

Αυτοτελής υποσχετική σύμβαση, με την οποία ένα πρόσωπο (ο εργολάβος) αναλαμβάνει την κατασκευή ενός έργου, δηλαδή την παραγωγή ή την τροποποίηση (με τη χρησιμοποίηση μέσων) ενός υλικού αντικειμένου, για λογαριασμό ενός άλλου (του εργοδότη), ο οποίος οφείλει να του καταβάλει την ανάλογη αμοιβή. Συνηθισμένο χαρακτηριστικό γνώρισμα της ε., που διακρίνεται από τη μίσθωση υπηρεσιών, είναι εκτός από την κατασκευή (ή τροποποίηση) υλικού αντικειμένου, η προσφορά υλικού και τεχνικών μέσων από τον ίδιο τον εργολάβο. Σε περίπτωση αμφιβολίας ως προς την προσφορά αυτή από τον εργολάβο εφαρμόζονται οι διατάξεις οι σχετικές με την πώληση. Εξάλλου, ο εργολάβος οφείλει καταρχήν να εκτελέσει προσωπικά το έργο και υπέχει μεγάλη ευθύνη για τους κινδύνους και τα ελαττώματα του έργου τα οποία διακρίνονται σε επουσιώδη (που δημιουργούν υποχρέωση επανόρθωσης ή μείωσης της αμοιβής) και ουσιώδη, που δημιουργούν και δικαίωμα αναστροφής της σύμβασης ή αποζημίωσης για την εκτέλεση της σύμβασης, αν υπάρχει υπαιτιότητα του εργολάβου. Η ευθύνη του τελευταίου παύει μετά την παράδοση του έργου στον εργοδότη και την αποδοχή από αυτόν, εκτός αν πρόκειται για κρυφά ελαττώματα η για ελλείψεις που αποκρύφτηκαν δολίως από τον εργολάβο. Ο χρόνος παραγραφής των αξιώσεων του εργοδότη είναι δέκα έτη για τις οικοδομές και τις ακίνητες εγκαταστάσεις και έξι μήνες για τις άλλες περιπτώσεις. Ο Aστικός Kώδικας (Α.Κ.) παρέχει στον εργοδότη δικαίωμα υπαναχώρησης σε περίπτωση υπερημερίας του εργολάβου. Αντίστροφα, ο εργολάβος έχει νόμιμο ενέχυρο πάνω στα κινητά που κατασκεύασε, για την εξασφάλιση των απαιτήσεών του. Όσον αφορά τους κινδύνους, ο εργοδότης βαρύνεται με την τυχαία καταστροφή ή χειροτέρευση του υλικού που προσφέρει ο ίδιος – με τους περιορισμούς, πάντως, του άρθρου 685 (έγκαιρη ειδοποίηση από τον εργολάβο)· για τα υπόλοιπα, τον κίνδυνο υπέχει ο εργολάβος μέχρι την παράδοση του έργου, εκτός αν ο εργοδότης είναι υπερήμερος. Κατά τις συμφωνίες, η αμοιβή καταβάλλεται κατά την παράδοση του έργου ή τμηματικά κατά την πρόοδο των εργασιών. Οι τιμές που συμφωνήθηκαν με βάση τον προϋπολογισμό δεν μπορούν να μεταβληθούν εξαιτίας υπερτίμησης κατά τη διάρκεια της εκτέλεσης, εκτός αν συντρέχει περίπτωση απρόοπτης μεταβολής των συνθηκών, η οποία κάνει τη θέση του εργολάβου υπέρμετρα επαχθή (άρθρο 388 A.K.). Με την προϋπόθεση αποζημίωσης του εργολάβου, κατά τους όρους του άρθρου 700, ο εργοδότης έχει δικαίωμα καταγγελίας της σύμβασης έως την αποπεράτωση του έργου. Ο A.K. δίνει στους εργάτες που χρησιμοποιούνται κατά την εκτέλεση του έργου το δικαίωμα να ζητήσουν τον μισθό τους απευθείας από τον εργοδότη. Στην περίπτωση εκτέλεσης δημόσιων έργων, η ε. υπάγεται σε ειδικότερους κανόνες δημοσίου δικαίου ως προς την ανάθεση, την αναθεώρηση τιμών, την εποπτεία κλπ.